Tuyên Quang, mảnh đất địa linh nhân kiệt, không chỉ nổi tiếng với những di tích lịch sử hào hùng mà còn là nơi hội tụ của những giá trị văn hóa tâm linh đặc sắc. Trong đó, Đền Cây Xanh và hình tượng Cô Bé Cây Xanh là một điểm nhấn, thu hút đông đảo du khách thập phương đến chiêm bái, cầu an.
Vậy, Cô Bé Cây Xanh là ai? Đền Cây Xanh có gì đặc biệt? Hãy cùng khám phá những điều kỳ diệu ẩn chứa trong ngôi đền linh thiêng này.
Cô Bé Cây Xanh là ai?
Cô Bé Cây Xanh, hay còn gọi là Cô Bé Cảnh Xanh, là một trong những vị Thánh Cô trong tín ngưỡng thờ Mẫu của người Việt. Tại Đền Cây Xanh Tuyên Quang, Cô Bé được thờ phụng như một vị hầu cận của Mẫu Thượng Ngàn, vị Thánh Mẫu cai quản miền rừng núi.
Để hiểu rõ hơn về Cô Bé Cây Xanh, chúng ta cần ngược dòng thời gian, tìm về những câu chuyện truyền thuyết đầy màu sắc:
Truyền thuyết về Thượng Ngàn Công Chúa La Bình
Theo thần tích lưu truyền, vào thời Hùng Vương thứ 18, Tản Viên Sơn Thánh (con rể Hùng Vương) có một người con gái tên là La Bình. Nàng không chỉ sở hữu nhan sắc tuyệt trần mà còn thông minh, tài giỏi, tinh thông văn võ. Mỗi nơi nàng đặt chân đến, thiên nhiên đều trở nên tươi đẹp, mưa thuận gió hòa, muông thú kéo đến giao hòa.
Nhờ những công lao to lớn, công chúa La Bình được vua cha phong hiệu là “Thượng Ngàn công chúa cai quản các cõi rừng của Nam Giao”. Từ đó, nàng trở thành vị chúa tể của núi rừng, bảo vệ muôn loài cây cỏ.
Một ngày nọ, Thượng Ngàn công chúa giáng trần, dạo chơi trên dòng sông Lô thơ mộng. Cảnh sắc hữu tình nơi đây đã níu giữ bước chân nàng. Đêm đó, người dân trong vùng đều mơ thấy một vị thần nữ xinh đẹp, khoác áo xanh lộng lẫy, giáng ngự bên hồ. Muông thú từ khắp nơi kéo về, tạo nên một khung cảnh náo nhiệt, kỳ ảo.
Sáng hôm sau, mọi người cùng nhau tìm đến nơi đã thấy trong giấc mơ. Kỳ lạ thay, nơi đó chỉ còn lại một cây xanh cổ thụ, thân rễ đan xen, cành lá rủ xuống như một động tiên kỳ vĩ. Người dân tin rằng, đó chính là hóa thân của Thượng Ngàn công chúa, nên đã lập một am nhỏ dưới gốc cây để thờ cúng.
Thời gian trôi qua, cây xanh ngày càng phát triển, che phủ cả am thờ. Để thuận tiện cho việc thờ cúng lâu dài, người dân đã dâng lễ xin phép Bà chúa Thượng Ngàn cho phép xây dựng một ngôi đền thờ khang trang hơn trong khu vực cây xanh. Từ đó, Đền Cây Xanh ra đời, trở thành một địa điểm tâm linh quan trọng của Tuyên Quang.
Khám Phá Đền Cây Xanh: Lịch Sử, Kiến Trúc và Giá Trị Văn Hóa
Đền Cây Xanh (hay còn gọi là Đền Cảnh Xanh) tọa lạc tại phường Minh Xuân, thành phố Tuyên Quang. Đền được xây dựng vào khoảng nửa cuối thế kỷ XIX, ban đầu chỉ là một ngôi điện thờ nhỏ để thờ phụng Thánh Mẫu Thượng Ngàn (Lâm cung Thánh Mẫu) và Đức Thánh Trần Hưng Đạo.
Lịch sử hình thành và phát triển
Ngôi đền được xây dựng trên một khu đất cao, dưới chân là ngọn đồi nhỏ. Cửa đền hướng về phía Tây, nơi có dòng sông Lô uốn lượn. Phía trước đền có một cây xanh cổ thụ, được xem là linh thiêng, gắn liền với sự tích về Thượng Ngàn công chúa. Chính vì vậy, người dân đã lấy tên của cây xanh để đặt tên cho ngôi đền.
Do Bà chúa Thượng Ngàn gắn liền với núi rừng và ngàn cây, nên người dân kiêng dùng từ “cây” (là tên húy của Ngài) và đọc chệch đi là từ “Cảnh”.
Đền Cây Xanh đã trải qua nhiều lần trùng tu, sửa chữa. Lần trùng tu lớn nhất diễn ra vào năm 2011, giúp ngôi đền trở nên khang trang, bề thế hơn.
Kiến trúc độc đáo mang đậm dấu ấn tâm linh
Kiến trúc của Đền Cây Xanh mang đậm phong cách truyền thống của các ngôi đền Việt Nam. Đền được xây dựng theo kiểu chữ Đinh, bao gồm các hạng mục chính như: cổng tam quan, sân đền, tiền tế, trung tế và hậu cung.
Cổng tam quan được xây dựng uy nghi, bề thế, với những họa tiết trang trí tinh xảo. Sân đền rộng rãi, thoáng đãng, là nơi diễn ra các hoạt động tế lễ, văn hóa.
Tiền tế là nơi đặt ban thờ, bài vị của các vị thần. Trung tế là nơi đặt các đồ tế khí, như: chuông, trống, lư hương, đèn nến. Hậu cung là nơi thờ chính, đặt tượng Thánh Mẫu Thượng Ngàn và Cô Bé Cây Xanh.
Các họa tiết trang trí trong đền, như: long, lân, quy, phượng, hoa lá, đều được chạm khắc tỉ mỉ, tinh xảo, thể hiện sự tôn kính đối với các vị thần.
Giá trị văn hóa tâm linh sâu sắc
Đền Cây Xanh không chỉ là một địa điểm thờ cúng linh thiêng mà còn là một trung tâm văn hóa, tín ngưỡng của người dân Tuyên Quang. Hàng năm, vào các dịp lễ hội, đặc biệt là lễ hội Đền Cây Xanh, hàng ngàn du khách thập phương đổ về đây để chiêm bái, cầu an, cầu tài lộc.
Ngôi đền còn là nơi lưu giữ những giá trị văn hóa truyền thống, như: hát văn, chầu văn, các nghi lễ tế tự, các trò chơi dân gian. Những hoạt động này góp phần làm phong phú thêm đời sống tinh thần của người dân địa phương.
Sự Linh Thiêng và Những Điều Cần Biết Khi Đến Đền Cây Xanh
Đền Cây Xanh được biết đến là một ngôi đền rất linh thiêng, đặc biệt là trong việc cầu tài, cầu lộc. Người dân tin rằng, “Phật thánh Cảnh Xanh uy linh cầu tất ứng”. Nhiều người đã đến đây cầu nguyện và được như ý nguyện.
Khi đến Đền Cây Xanh, du khách cần lưu ý một số điều sau:
* Ăn mặc lịch sự, kín đáo.
* Giữ gìn vệ sinh chung, không vứt rác bừa bãi.
* Không nói tục, chửi bậy, gây mất trật tự trong đền.
* Thành tâm cầu nguyện, thể hiện sự tôn kính đối với các vị thần.
* Tìm hiểu kỹ về các nghi lễ, phong tục của đền.
Cô Bé Cây Xanh phù hộ điều gì?
Người ta tin rằng Cô Bé Cây Xanh đặc biệt phù hộ cho những người làm ăn buôn bán, cầu tài lộc, may mắn. Ngoài ra, Cô Bé cũng được cho là có thể giúp đỡ những người gặp khó khăn trong cuộc sống, mang lại bình an, hạnh phúc.
Đền Cây Xanh và hình tượng Cô Bé Cây Xanh là một phần không thể thiếu trong bức tranh văn hóa tâm linh của Tuyên Quang. Đến với nơi đây, du khách không chỉ được chiêm ngưỡng vẻ đẹp kiến trúc độc đáo mà còn được hòa mình vào không gian linh thiêng, cảm nhận những giá trị văn hóa truyền thống sâu sắc.
Nếu có dịp đến Tuyên Quang, đừng quên ghé thăm Đền Cây Xanh để cầu an, cầu tài lộc và khám phá những điều kỳ diệu ẩn chứa trong ngôi đền linh thiêng này.
“Ai đi lên mẫu Tuyên Quang,
Nhớ đền cô bé Cảnh Xanh thì vào”.
Xem thêm Đền tại tỉnh Tuyên Quang:
Thảo luận về chủ đề