Cô Bé Minh Lương là một trong những vị tiên cô bản đền nổi tiếng trong tín ngưỡng thờ Mẫu Tứ Phủ tại Việt Nam, đặc biệt linh thiêng trên vùng đất Tuyên Quang.
“Tiên cô bé Minh Lương giáng thế
Lời cô như nước bể sáng soi
Dù cho vận đổi sao dời
Lời cô vẫn tỏ muôn đời chẳng phai”
Ngôi đền thờ Cô Bé Minh Lương là điểm đến quen thuộc của nhiều người dân và du khách gần xa, đến để cầu tài lộc, sức khỏe và bình an. Bài viết này sẽ đưa bạn khám phá sâu hơn về Cô Bé Minh Lương, bao gồm sự tích huyền bí, vị trí quan trọng trong tín ngưỡng Tứ Phủ và thông tin chi tiết về đền thờ.
Xem thêm đền tại tỉnh Tuyên Quang:
Cô Bé Minh Lương là ai?
Trong hệ thống thần linh Tứ Phủ, Cô Bé Minh Lương thuộc hàng Cô Bé Bản Đền, là một vị tiên cô có quyền năng đặc biệt. Theo quan niệm dân gian, Cô Bé Minh Lương có thể là hóa thân của Cô Bé Thượng Ngàn, một vị thần cai quản núi rừng. Cô thường được miêu tả là người có dung mạo xinh đẹp, tính tình hiền lành, thường giúp đỡ con người và bảo vệ những người có tấm lòng hướng thiện.
Sự Tích Cô Bé Minh Lương
Sự tích về Cô Bé Minh Lương gắn liền với vùng đất Tuyên Quang, đặc biệt là khu vực xã Lang Quán, huyện Yên Sơn. Câu chuyện kể rằng vào thời nhà Trần (thế kỷ XV), tại vùng đất này có một cặp vợ chồng già hiếm muộn. Một ngày nọ, người vợ trong lúc đi xúc tép đã tìm thấy hai quả trứng lạ. Bà mang về nhà và cất vào chum nước. Ít lâu sau, bà mang thai và hạ sinh một bé gái xinh xắn, được đặt tên là Minh Lương.
Cùng thời điểm đó, hai quả trứng trong chum nước nở ra hai con rắn. Hai con rắn này lớn lên cùng với cô bé Minh Lương, trở thành bạn bè thân thiết. Tuy nhiên, một sự việc đau lòng đã xảy ra. Trong một lần vắng nhà của cha mẹ, hai con rắn đã quấn lấy cô bé và gây ra cái chết thương tâm. Khi trở về, người cha đã nổi giận, dùng dao chém vào hai con rắn. Sau đó, ông bà đã đặt thi thể cô bé lên sàn nhà và đến sáng hôm sau, một điều kỳ lạ đã xảy ra: mối đùn lên đắp mộ cho cô.
Dân làng cho rằng cô bé đã hiển linh và lập miếu thờ để tưởng nhớ. Trong thời kỳ giặc Cờ đen, Cô Bé Minh Lương đã hiển linh giúp quan quân triều đình đánh đuổi quân xâm lược. Sau đó, Cô còn giúp đỡ dân làng chữa bệnh, mang lại cuộc sống bình yên. Từ đó, Cô Bé Minh Lương trở thành vị thần được tôn kính, được người dân Tuyên Quang và nhiều nơi khác thờ phụng.
Cô Bé Minh Lương trong Tín Ngưỡng Tứ Phủ
Trong tín ngưỡng Tứ Phủ, Cô Bé Minh Lương thuộc hàng Cô Bé, là một phần quan trọng trong hệ thống thần linh Tín ngưỡng Thờ Mẫu Tam, Tứ phủ, một hình thức thờ cúng người mẹ hóa thân ở các miền (trời, đất, sông, rừng núi), coi tự nhiên là Mẹ. Người đời cho rằng các vị Nữ thần có chức năng sáng tạo sinh sôi, bảo trợ và che chở cho cuộc sống của con người
Tham khảo: Thân Thế Của Thánh Cô Trong Tứ Phủ Thánh Cô
Đền Thờ Cô Bé Minh Lương ở Đâu?
Đền thờ chính của Cô Bé Minh Lương tọa lạc tại xã Lang Quán, huyện Yên Sơn, tỉnh Tuyên Quang. Ngôi đền nằm trên một quả đồi, được bao quanh bởi hai dòng suối là ngòi Lịch và ngòi Cơi. Hai dòng suối này giao nhau trước cửa đền, tạo nên một không gian thanh bình và linh thiêng.
Đền Minh Lương đã trải qua nhiều lần trùng tu, tôn tạo, nhưng vẫn giữ được vẻ đẹp cổ kính và trang nghiêm. Bên trong đền, du khách có thể chiêm bái ban thờ Cô Bé Minh Lương, cùng với ban thờ Phật và Đức Thánh Trần. Khuôn viên đền được trang trí đẹp mắt với lầu Cô, lầu Cậu, Quan Sơn Thần, chân nhang bản mệnh và Mẫu Cửu Trùng Thiên. Cạnh đền còn có hai gian nhà sắm lễ, phục vụ nhu cầu của du khách.
Một điểm đặc biệt của đền Minh Lương là hai cây thiên tuế cổ thụ, một cây đực và một cây cái, được trồng ngay trước cửa đền. Cây cái có 8 nhánh và có nhánh phụ trông giống như bàn tay vái thiên, là một hiện tượng độc đáo. Ngôi đền nằm trong quần thể du lịch tâm linh của xã Thắng Quân, gần với đền Lương Quán và Đầm Mây, tạo thành một điểm đến hấp dẫn cho du khách.
Hàng năm, vào ngày 24 tháng 6 âm lịch, tại đền Minh Lương diễn ra ngày tiệc Cô Bé Minh Lương, thu hút đông đảo người dân và du khách đến tham dự, dâng lễ và cầu nguyện.
Bản Văn Cô Bé Minh Lương
Bản văn Cô Bé Minh Lương là những lời ca ngợi, cầu khấn, thể hiện lòng thành kính và mong muốn nhận được sự phù hộ của Cô. Bản văn thường được đọc trong các buổi lễ, thể hiện sự biết ơn và lòng tin của con người đối với Cô Bé. Dưới đây là một đoạn trích trong bản văn Cô Bé Minh Lương:
“Vầng nhật nguyệt soi đường chính đạo,
Lượng càn khôn xét kẻ ngay gian.
Nhớ xưa Lang Quán – Tuyên Quang,
Minh Lương lại có Cô ngàn Thiên Y…”
Thảo luận về chủ đề