Trong hệ thống thần linh của Tín ngưỡng thờ Mẫu Tam phủ – Tứ phủ, Quan Đệ Tứ Khâm Sai là một vị thần linh có vị trí đặc biệt quan trọng. Ngài là vị quan lớn đứng hàng thứ tư trong Ngũ vị Tôn Quan, nắm giữ quyền năng trấn giữ đồng bằng địa linh và có nhiều đặc điểm độc đáo khiến tín đồ tôn kính. Bài viết này sẽ giúp bạn hiểu rõ hơn về vị thần linh quyền uy này.
Quan Đệ Tứ Khâm Sai là ai?
Quan Đệ Tứ Khâm Sai có tên đầy đủ là “Quan lớn Đệ tứ Khâm Sai quyền cai Tứ phủ”. Theo truyền thuyết, ngài vốn là con trai thứ tư của Vua Cha Bát Hải Động Đình – một nhân vật thần thoại có vị trí tối cao trong hệ thống thần linh Tứ phủ. Ngài cùng với bốn vị tướng khác (hợp thành Ngũ vị Tôn Quan) đã theo Vua Cha chinh chiến, đánh đuổi ngoại xâm, bảo vệ bờ cõi.

Sau những chiến công hiển hách, Quan Đệ Tứ được Vua Cha phong tước “Thiên Hựu Đại Vương thượng đẳng tối linh thần” và giao phó trọng trách trấn giữ vùng đồng bằng địa linh, đồng thời nắm giữ quyền khâm sai tứ phủ. Điều đặc biệt là trong hàng Ngũ vị Tôn Quan, ngài trấn giữ ở vị trí trung tâm trời đất, thường ngự trên Thiên Đình.
Khác với các vị thần linh khác trong hệ thống Tứ phủ, Quan Đệ Tứ Khâm Sai không giáng trần mà luôn ngự trên Thiên Đình, chuyên biên chép sổ sách sinh tử và chầu chực bên bệ ngọc bàn loan. Chính vì vậy, không có sự tích cụ thể nào về cuộc đời trần thế của ngài, càng làm tăng thêm vẻ huyền bí và thiêng liêng.
Đặc điểm và quyền năng của Quan Đệ Tứ Khâm Sai
Quan Đệ Tứ Khâm Sai sở hữu quyền năng đặc biệt trong việc quản lý sổ sách sinh tử của con người. Ngài có khả năng biết rõ số mệnh của mỗi người, ai là người hiếu thuận, thảo hiền, tu nhân tích đức sẽ được ngài ghi chép rõ ràng. Ngược lại, những kẻ ngang tàng, bạo ngược, hại người cũng không thoát khỏi sự giám sát của ngài.
Trong các nghi lễ hầu đồng, Quan Đệ Tứ Khâm Sai ít khi giáng đồng, chỉ trong những dịp đại lễ quan trọng mới thỉnh ngài về. Khi ngự đồng, ngài thường mặc áo vàng thêu rồng, đeo hổ phù – biểu tượng cho quyền uy tối thượng. Sau khi làm lễ tấu hương khai quang, ngài sẽ chứng sớ điệp.
Đặc biệt, trong nghi lễ mở phủ khai đàn, người ta thường thỉnh Quan Đệ Tứ về để chứng đàn Địa Phủ, bao gồm các biểu tượng thiêng liêng như long chu (thuyền rồng), phượng mã, tượng phục, nghê quỳ (voi và nghê hoặc lân) – tất cả đều mang màu vàng hoàng gia, thể hiện địa vị cao quý của ngài.
Đền thờ Quan Đệ Tứ Khâm Sai ở đâu?

Đền chính thờ Quan Đệ Tứ Khâm Sai tọa lạc tại phố Đông Thái, Thị Trấn Vĩnh Bảo, huyện Vĩnh Bảo, Hải Phòng. Đây là nơi con nhang đệ tử thường xuyên đến dâng lễ, cầu mong sự phù hộ và may mắn từ ngài.
Việc di chuyển đến đền thờ Quan Đệ Tứ Khâm Sai khá thuận tiện với nhiều phương tiện:
- Nếu đi bằng xe khách từ Hà Nội, bạn có thể đến bến xe Giáp Bát hoặc bến xe Yên Nghĩa để bắt xe về bến xe Vĩnh Bảo, Hải Phòng. Hành trình mất khoảng 2 tiếng với giá vé khoảng 120.000đ. Từ bến xe, bạn chỉ cần đi bộ khoảng 550m là đến đền.
- Nếu di chuyển bằng ô tô riêng từ Hà Nội, lộ trình sẽ nhanh hơn, chỉ mất hơn 1 tiếng đồng hồ. Bạn có thể đi theo Quốc lộ 1A, sau đó vào đường Cao tốc Hà Nội – Hải Phòng, lối ra về hướng QL5/Thái Bình, tiếp tục lái xe đến QL10/QL37 tại Thị trấn Vĩnh Bảo rồi đến đền.
Ngoài đền chính, Quan Đệ Tứ Khâm Sai còn được thờ phụng tại nhiều đền phủ điện trong hệ thống Tứ phủ trên khắp cả nước. Tại các nơi này, ngài thường được thờ trên ban thờ Ngũ Vị Tôn Quan cùng với các vị thần linh khác.
Bản văn thờ Quan Đệ Tứ Khâm Sai
Trong các nghi lễ hầu đồng, khi thỉnh Quan Đệ Tứ Khâm Sai, cung văn thường dâng lên ngài những bản văn đặc biệt. Một trong những bản văn phổ biến nhất có đoạn:
“Tiệc bàn loan thỉnh mời quan đệ tứ
Vốn con trời cai xứ thiên cung
Sắc rồng choi chói vua phong
Quyền Quan Đệ Tứ uy hùng dậy vang”
Bản văn này ca ngợi quyền năng và vị trí cao quý của Quan Đệ Tứ, đồng thời thể hiện niềm tin vào khả năng quản lý sổ sách sinh tử, phân biệt người hiền kẻ ác của ngài:
“Mới tâu qua Nam Tào Bắc Đẩu
Số trần gian lão ấu chép biên
Ai người hiếu thuận thảo hiền
Tu nhân tích đức chép biên rõ ràng
Bao nhiêu kẻ ngang tàng bạo ngược
Chỉ hại người chẳng trước thời sau
Lỗi lầm có xá chi đâu
Bao nhiêu đệ tử cúi đầu làm tôi”
Qua bản văn này, chúng ta có thể thấy rõ vai trò quan trọng của Quan Đệ Tứ Khâm Sai trong việc ghi chép công đức và tội lỗi của con người, từ đó quyết định số phận của mỗi người.
Nếu có dịp, bạn hãy đến thăm đền thờ Quan Đệ Tứ Khâm Sai tại Vĩnh Bảo, Hải Phòng để hiểu hơn về vị thần linh quyền uy này và cảm nhận không khí tâm linh thiêng liêng nơi đây.
Thảo luận về chủ đề